Gmina Nowy Tomyśl
Dalej od szosy, bliżej natury

Stary Tomyśl. Początki miejscowości o nazwie Tomyśl sięgają XIII w. Pierwszy zapis na ten temat odnotowany jest w dokumencie z 1296 r. zawartym w Kodeksie dyplomatycznym Wielkopolski, według którego król polski Władysław I Łokietek wynagradzając zasługi Gniewomira z Knurowa pod Grodziskiem nadał mu dziedzicznie wieś książęcą Tomyśl, której obszary leśne sięgały ku zachodowi po rzekę Obrę. Odnotowany Gniewomir był sędzią poznańskim, a wcześniej wieloletnim współpracownikiem księcia wielkopolskiego, a później króla polskiego Przemysła II. W 1580 r. miejscowość odziedziczył po przodkach Ostroróg z Lwówka zwany także Marcinem Lwowskim. We wsi wymieniono wówczas 10 półłanków osadniczych, karczmę, 12 zagrodników, 8 komorników i 3 kołodziejów. W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość stanowiła siedzibę rozległego majątku o tej samej nazwie, którego właścicielem był wówczas Hangsdorf. W skład majątku Tomyśl stary wchodziło łącznie 13 wsi. W miejscowości znajdowała się szkoła, poczta, a także browar, gorzelnia oraz stacja hodowli koni.

Z zabytków na uwagę zasługuje zabytkowy park krajobrazowy o powierzchni ponad 7 ha z wieloma ponad 200-letnimi drzewami. W parku znajduje się pałac z 1916 roku, dwór barokowy zbudowany w 2 połowie XVIII wieku oraz wpisane do rejestru zabytków zabudowania folwarczne z przełomu XIX i XX wieku.

Wytomyśl. Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1250 r. Była to wówczas jedna z ważniejszych miejscowości w okolicy. W centrum wsi znajduje się kościół św. Michała Archanioła zbudowany w końcu XVIII wieku. Przy kościele stoi drewniana dzwonnica z około 1800 r. W skład mieszczącego się we wsi zespołu dworskiego wchodzi dwór z początku XIX wieku oraz park o powierzchni ponad 2 ha. W ich okolicy leży folwark z XIX wieku oraz czworaki z tego samego okresu. Na cmentarzu pochowani są m.in. powstańcy wielkopolscy.

Sątopy. Pierwsze wzmianki o tutejszej wsi pochodzą z roku 1508. Nazwa wywodzi się od staropolskiego słowa sątop inaczej miejsce spływu. W 1736 r. ówczesny właściciel wsi Ludwik Szołdrski dokonał parcelacji swojego majątku i sprzedał działki osadnikom olęderskim. Polscy mieszkańcy zostali przesiedleni do innych jego wsi. Gospodarstwa w centralnej części wsi rozłożone są w formie owalnicy wzdłuż ulicy Szkolnej i Kościelnej. Wśród starej zabudowy wsi zachowały się liczne stare chałupy z 2 poł. XIX. Niektóre z nich są ustawione starym zwyczajem szczytem do ulicy. W centrum wsi wznosi się kościół św. Andrzeja Boboli zbudowany w 1908 r. Od roku 1945 jest świątynią katolicką, a od 1976 jest siedzibą parafii. We wsi znajduje się również budynek szkoły z 1905 r. W czasie spisu powszechnego w 1921 r. naliczono we wsi 114 budynków mieszkalnych, w których zamieszkiwało 624 osób. 564 z nich podało narodowość niemiecką, a 60 polską.

źródło: wikipedia

Z uwagi na dużą liczbę piaszczystych odcinków dróg, trasa zalecana jest rowerzystom dysponującym odpowiednim sprzętem, doświadczeniem oraz kondycją lub pokonanie trasy w mniejszych odcinkach.