Olsztyn
Stare Miasto

Olsztyn założono w miejscu, któremu naturalną ochronę z dwóch stron zapewniała Łyna. Walory obronne zakola rzeki uzupełniono przekopaniem fosy z pozostałych stron oraz otoczeniem miasta pasem fortyfikacji z trzema bramami i około tuzinem baszt. Obwarowania wznoszono etapami, by ostatecznie zespolić je z murami zamku kapituły warmińskiej, który wybudowano w latach 1347-53 od zachodniej strony planowanego miasta. Pierwsza lokacja Olsztyna miała miejsce w 1353 r. W ramach drugiej w 1378 r. powiększono pierwotne założenie w kierunku północnym. Do końca XIV w. obręb murów został zamknięty, zaś miasto przetrwało w nim praktycznie do pierwszych lat XIX w. Wtedy to rozpoczęto rozbiórkę zniszczonych obwarowań, a zabudowa wyszła poza wyznaczone nimi granice. W centrum Starego Miasta usytuowany jest Rynek, nad którym dominuje budynek Starego Ratusza. Jego najstarsze z trzech skrzydeł powstało w końcu XIV w., a po pożarze zostało odbudowane w zmienionym kształcie w latach 1623-24. Rynek z czterech stron otaczają pierzeje, na które składają się kamienice z XVII i XVIII w. (z trzech stron z podcieniami). Po zniszczeniach będących efektem II wojny światowej, kamienice te odbudowano w zmienionym kształcie, w większości przypadków podwyższając o kolejną kondygnację, nadając im cechy barokowe i ozdabiając współczesnymi dekoracjami. Najstarszą spośród kamienic jest „Burmistrzówka” (Stare Miasto 11), w której zachowały się elementy z XIV w. Uchodzi ona za dom zasadźcy i pierwszego sołtysa Olsztyna.

tekst na podstawie: visit.olsztyn.eu/place/1197/stare-miasto