Warszawa – ulica Mokotowska
Via Montenapoleone Małego Paryża

W okresie międzywojennym Mokotowska była jedną z ruchliwszych arterii w okolicy, którą kursowały nawet autobusy. Pojawiły się wtedy plany włączenia jej w obręb Dzielnicy Reprezentacyjnej im. marszałka Piłsudskiego. Niestety zniweczył je wybuch wojny. Obecnie ulica odzyskuje swój dawny blask, stając się warszawskim centrum mody. Swoje butiki mają przy niej tacy projektanci, jak Maciej Zień, Łukasz Jemioł, Robert Kupisz, Anna Kuczyńska, Tomasz Ossoliński, Anna Kruk oraz takie marki, jak Mokobelle czy Loft37.

Biegnący tędy trakt z Warszawy przez Ujazdów i dalej w kierunku wsi Mąkotów (Mokotów) aż do Grójca istniał już w XIV wieku. Na początku XVI w. zaczęto go już oficjalnie nazywać Drogą Mokotowską. Objęty założeniem ujazdowskim placów gwiaździstych z ok. 1770 roku, trakt został uregulowany i nazwany ulicą Mokotowską. Początkowo przy ulicy stały zaledwie 2 pałacyki, 3 niewielkie kamienice oraz 15 domów drewnianych. Z czasem liczba budynków, głównie murowanych kamienic czynszowych, zaczęła rosnąć. Przy ulicy powstała nawet znana w Królestwie Polskim fabryka Gottiego i Baumanna wytwarzająca karty do gry, które zdobiły patriotyczne ilustracje autorstwa Jana Feliksa Piwowarskiego. Około 1820 r. ulica została po raz pierwszy częściowo wybrukowana. Jednak prawdziwy boom budowlany zaczął się przy Mokotowskiej po roku 1882. Ulica stała się wtedy popularnym miejscem zamieszkania warszawskiej arystokracji i burżuazji, dla której wybudowano wiele bogato zdobionych kamienic eklektycznych i secesyjnych, a potem modernistycznych – jedną z nich był ówczesny niebotyk (odpowiednik dzisiejszego drapacza chmur), kamienica nr 12, wówczas jeden z najwyższych budynków w Warszawie. W 1914 roku na rogu z ul. Piękną doszło do jednego z pierwszych w  mieście wypadków śmiertelnych z udziałem samochodu, zginęła w nim pisarka Władysława Nidecka. Rok później ulicę ponownie wybrukowano, używając do tego granitowej kostki (blisko 100 lat później, podczas przebudowy ulicy, która miała miejsce w 2007 r., ta sama kostka została użyta do wybrukowania podjazdów i miejsc parkingowych). Ulica miała szczęście w czasie wojny, z której, na tle innych część Warszawy, można powiedzieć, że wyszła obronną ręką. Zaraz po wojnie większość kamienic wyremontowano, a ubytki uzupełniono nową zabudową. Jedynie u zbiegu Mokotowskiej i Pięknej zdecydowano się utworzyć skwer. W 1965 roku założenie urbanistyczne ulicy Mokotowskiej zostało wpisane do rejestru zabytków, mając na celu zachowanie szeregu kamienic reprezentujących różne style w architekturze – neorenesans, historyzm, secesję, styl klasycyzujący oraz modernizm.

Na podstawie „Ulice i place Warszawy“ –  Eugeniusz Szwankowski, Wydawnictwo Naukowe PWN SA