63 Centralny Zlot Młodzieży PALMIRY 2023
160. rocznica wybuchu powstania styczniowego

Za datę wybuchu powstania styczniowego przyjmuje się dzień 22 stycznia 1863 r. Tego dnia Tymczasowy Rząd Narodowy wydał manifest, który zakładał powstanie niepodległego państwa polskiego, równe prawa dla wszystkich obywateli oraz uwłaszczenie chłopów. Bezpośrednią przyczyną rozpoczęcia walk z rosyjskim zaborcą była branka – przymusowy pobór do carskiej armii –  ogłoszona na terenie Królestwa Polskiego w styczniu 1863 roku. Było ono największym i najdłużej trwającym polskim powstaniem narodowym. Miało charakter wojny partyzanckiej, w której stoczono ok.1200 bitew i potyczek. Mimo początkowych sukcesów zakończyło się ono przegraną powstańców, z których ok. 10-20 tysięcy poległo w walkach, blisko 1 tys. stracono, ok. 38 tys. skazano na katorgę lub zesłanie na Syberię, a ok. 10 tys. wyemigrowało. Po upadku powstania kraj pogrążył się w żałobie narodowej. W 1867 r., w efekcie represji popowstaniowych, zniesiono autonomię Królestwa Polskiego, jego nazwę i budżet. Rok później wprowadzono nakaz prowadzenia ksiąg parafialnych w języku rosyjskim, a w 1869 r. zlikwidowano Szkołę Główną Warszawską. W latach 1869-1870 setkom miast wspierających powstanie odebrano prawa miejskie, doprowadzając je tym samym do upadku.

Największym starciem na terenie Puszczy Kampinoskiej była bitwa pod Budą Zaborowską, do której doszło 14 kwietnia 1863 r. Tego dnia obozujący tutaj i liczący około 250 słabo wyszkolonych i źle uzbrojonych powstańców oddział majora Remiszewskiego został   zaskoczony przez znacznie silniejszy oddział rosyjskiej jazdy wspartej piechotą i dowodzony przez generała Mikołaja Krüdenera. W bezpośredniej walce i późniejszej masakrze rannych zginęło 150-200 powstańców, w tym także ich dowódca, którego przestrzelony złoty zegarek podarował rosyjski generał carowi Aleksandrowi II. Zbiorowa mogiła części poległych w tej bitwie powstańców (72 do 76) znajduje się obecnie w Zaborowie Leśnym – jeden z punktów kontrolnych na Waszej trasie.