Śladami Powstania Warszawskiego
Historie pisane tablicami Tchorka

Dzień 2 września 1944 r. był jednym z najbardziej dramatycznych momentów Powstania Warszawskiego. Po trwających ponad miesiąc walkach powstańcy przegrywali na kolejnych frontach. Jednym z takich miejsc było Stare Miasto, które w drugiej połowie sierpnia stało się terenem zażartych walk i zagłębiem powstańczych szpitali. Wobec pogarszającej się sytuacji podjęto decyzję o przejściu kanałami do Śródmieścia. Niestety nie wszystkim było dane skorzystać z tej formy ewakuacji. Około 1,5 tys. ciężko rannych powstańców oraz kilka tysięcy cywili musiało pozostać. Czekał ich straszny los…

Większość powstańców (około 5,5 tys.) ewakuowała się kanałami do Śródmieścia i na Żoliborz w nocy z 1 na 2 września, dlatego 2 września Niemcy wchodzili do niemal pustego Starego Miasta. Pierwsza fala Niemców zachowywała się poprawnie, nie dochodziło do masowych egzekucji. Jednak po godz. 11.00 przybyły nowe jednostki SS pod wodzą Heinza Reinefartha i Oskara Dirlewangera, głównych sprawców rzezi na Woli. Rozpoczęły się masowe egzekucje rannych i cywili – metodyczne, okrutne, bezlitosne. Szacuje się, że tego dnia zginęło na Starym Mieście około 1 tys. pacjentów szpitali i około 7 tys. cywili. Pamiątką po tym są m.in. liczne tablice pamiątkowe, w tym kilkanaście tablic Tchorka. Te ostatnie, o wspólnym wzorze, stworzone na podstawie projektu Karola Tchorka z 1949 r., były stawiane w różnych punktach Warszawy, począwszy od lat 50. XX wieku, w miejscach walk i męczeństwa Polaków w czasie okupacji. Stanęło ich łącznie ponad 160.

Tekst na podstawie: https://ekartkazwarszawy.pl/kartka/powstanie-warszawskie-upadek-starego-miasta/