Opracowanie trasy :
Długość trasy :
Do odwiedzenia :
Uwagi :
Planty powstały na miejscu fortyfikacji otaczających miasto: murów obronnych oraz położonej na ich przedpolu fosy i wałów ziemnych. Był to grząski i zaniedbany teren, pełniący funkcję śmietniska i ujścia ścieków. W 1820 roku podjęto decyzję o utworzeniu na tym obszarze „ogrodów miejskich”, czyli plant – stąd nazwa Planty (od splantowania, czyli wyrównania rumowisk). Głównym inicjatorem tej idei oraz twórcą pomiarów i planów był Feliks Radwański. Po jego śmierci w 1826 r. kierownictwo robót objął Florian Straszewski. Początkowe prace polegały na niwelacji terenu i zasypaniu fosy nawiezioną ziemią. W kolejnym etapie przystąpiono do obsadzania terenu drzewami i krzewami, zakładania trawników i kwietników oraz wyznaczania alejek i placów zabaw. Od 1827 r. Planty objęły pierścieniem także wawelskie wzgórze, na którego południowych stokach urządzono m.in. winnice, zlikwidowane w latach 50. XIX w. w związku z podjęciem przez armię austriacką prac mających przekształcić wzgórze w cytadelę i koszary. W późniejszych latach powstawały m.in. kioski i pawilon koncertowy. Zgodnie z regulaminem ustanowionym przez władze miejskie w 1879 r. planty podzielone zostały na dziewięć rewirów podlegających opiece dziewięciu plantowych. Funkcjonowali oni do połowy XX wieku. Planty stały się miejscem spacerów, spotkań towarzyskich, a nawet uroczystości narodowych. W 1871 roku utworzono Komisję Plantacyjną, do której obowiązków należała stała opieką nad nimi. Z jej inicjatywy rozpoczęto ozdabiać park pomnikami. W 1919 r. przed Collegium Novum posadzono Dąb Wolności. U wylotu ul. Lubicz stał natomiast przed II wojną światową pamiątkowy wiąz posadzony ponoć przez samego Tadeusza Kościuszkę. Podczas II wojny światowej doszło do znacznej dewastacji parku – Niemcy wycięli krzewy i zrabowali „na cele wojenne” metalowe ogrodzenie oddzielające aleje spacerowe od zieleni. W okresie powojennym ograniczano się tylko do zapobiegania dalszej degradacji Plant. Decyzję o ich rewitalizacji podjęto dopiero w 1989 r. W ciągu kilkunastu lat renowacji Plant przywrócono im małą architekturę – stylowe lampy, ogrodzenia, ławki, przebieg murów obronnych oraz rozmieszczenie baszt i bram miejskich.
źródło: wikipedia
